Hạt dổi dùng để làm gì? Cách chế biến hạt dổi như nào?

Hạt dổi – một loại gia vị đặc sản của Tây Bắc – đã trở thành nguyên liệu không thể thiếu trong ẩm thực của người dân miền núi. Được mệnh danh là “hạt vàng đen Tây Bắc”, hạt dổi không chỉ làm phong phú thêm hương vị của các món ăn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Vậy hạt dổi dùng để làm gì và cách sử dụng như thế nào? Cùng Thực phẩm khô tìm hiểu kỹ hơn về loại gia vị này nhé.

1. Hạt dổi là gì?

Hạt dổi là hạt của cây dổi (Michelia Tonkinensis A), một loại cây cổ thụ mọc tự nhiên ở vùng núi Tây Bắc Việt Nam. Hạt dổi được biết đến với vị cay nhẹ, mùi thơm đặc trưng, thường được dùng để tạo hương vị cho các món ăn. Ngoài việc dùng trong ẩm thực, hạt dổi còn được dùng để chăm sóc sức khỏe, giảm triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, đau nhức xương khớp,…

2. Hạt dổi dùng để làm gì?

Hạt dổi được dùng chủ yếu làm gia vị trong các món nướng, luộc và rán. Đây là một thành phần không thể thiếu để tạo nên hương vị độc đáo, đậm đà cho các món ăn Tây Bắc Dưới đây là một số cách dùng hạt dổi phổ biến nhất:

2.1 Gia vị nước chấm

Hạt dổi thường được nướng chín rồi đem giã nhỏ, làm gia vị cho các loại nước chấm như:

• Chẩm chéo: Kết hợp hạt dổi với hạt mắc khén, tỏi, ớt, gừng cùng các loại rau thơm để tạo thành một loại nước chấm thịt lợn, gà rán,… đem đến hương vị độc đáo.
• Muối hạt dổi: hạt dổi sau khi nướng dậy mùi thơm sẽ được mang đi giã nhỏ, rồi trộn với muối tinh để tạo thành một loại muối gia vị, ăn kèm với các món thịt nướng.

2.2 Gia vị tẩm ướp món nướng

Hạt dổi được sử dụng nhiều trong tẩm ướp thịt nướng, cá nướng để tạo hương vị thơm ngon đặc trưng. Những món như thịt trâu gác bếp, thịt lợn gác bếp, thịt bò gác bếp, lạp xưởng hay cá nướng Pa Pỉnh Tộp không thể thiếu hạt dổi để tạo nên sự hấp dẫn độc đáo.

2.3 Ăn kèm với tiết canh

Khi ăn tiết canh, hạt dổi sẽ giúp giảm các triệu chứng đầy bụng, khó tiêu nhờ đặc tính ấm nóng.

2.4 Ngâm rượu thuốc

Hạt dổi còn được dùng để ngâm rượu, tạo ra một loại rượu thuốc có tác dụng giảm đau nhức xương khớp, xoa bóp vết thương, bầm tím hiệu quả.

3. Cách chế biến hạt dổi

1. Hạt dổi nên được nướng chín trên bếp than để phát huy hương vị tốt nhất.
2. Sau khi nướng, hạt được giã nhuyễn thành bột để sử dụng dần dần.
3. Bột hạt dổi có thể được bảo quản trong lọ thủy tinh ở nơi khô ráo để giữ được hương vị luôn thơm ngon.

4. Lợi ích sức khỏe của hạt dổi

Hiện nay, chưa có quá nhiều công trình khoa học nghiên cứu sâu về thành phần hóa học của hạt dổi trong y học hiện đại. Mặc dù vậy, dựa vào những truyền thống dân gian và kinh nghiệm thực tế, hạt dổi được coi là một loại thảo dược có một số tác dụng nhất định đối với sức khỏe. Cụ thể là:

4.1 Hỗ trợ hệ tiêu hóa

Trong y học cổ truyền, hạt dổi có tính ấm, vị cay nhẹ, thường được dùng để hỗ trợ điều trị các bệnh về tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, và rối loạn tiêu hóa. Điều này giúp kích thích sự hoạt động của dạ dày và ruột, giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa thức ăn. 

4.2 Kháng viêm và giảm đau nhức

Một trong những công dụng nhiều người biết đến của hạt dổi là khả năng giảm đau nhức và kháng viêm. Trong dân gian, hạt dổi được dùng để ngâm rượu xoa bóp ngoài da, giúp giảm các triệu chứng viêm sưng, đau nhức khớp. Mặc dù chưa có nhiều nghiên cứu về hạt dổi, nhưng chất như Capsaicin trong hạt dổi có tác dụng ức chế các hợp chất gây viêm, từ đó giảm đau nhức viêm tự nhiên.

4.3 Chống oxy hóa

Theo nghiên cứu từ Bộ nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), hạt dổi chứa các hợp chất Phenolic và Flavonoid, đây là hai hợp chất chống oxy hóa mạnh. Chất chống oxy hóa có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự gây hại, ngăn ngừa các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, ung thư, lãm hóa sớm,…

4.4 Tăng cường sự lưu thông máu

Trong Đông y, hạt dổi có tính chất cay ấm, có tác dụng tăng cường sự lưu thông tuần hoàn máu tới toàn bộ các cơ quan trên cơ thể con người. Điều này có thể giúp làm giảm các triệu chứng thiếu máu, hoa mắt chóng mặt, đau nửa đầu, tê bì tay chân,…

4.5 Điều trị các bệnh về đường hô hấp

Trong dân gian, hạt dổi còn được sử dụng để điều trị các triệu chứng liên quan đến đường hô hấp như ho, cảm lạnh và viêm họng. Điều này là nhờ đặc tính cay, ấm nóng của hạt giúp làm ấm cơ thể và thông khí huyết.

5. Lưu ý khi sử dụng hạt dổi

• Liều lượng: Chỉ nên sử dụng từ 1-3 hạt mỗi lần để tránh làm món ăn quá nồng.
• Bảo quản: Hạt dổi chưa sử dụng nên được để ở nơi khô ráo, thoáng mát để tránh bị hư hỏng, ẩm mốc,…

6. Đánh giá khách hàng hạt dổi Thực phẩm khô

7. Kết luận

Như vậy, hạt dổi dùng để làm gì đã được Thực phẩm khô mình giải đáp rất cụ thể trong bài chia sẻ này. Hạt dổi chính là một loại gia vị đặc biệt của vùng Tây Bắc, mang đến hương vị thơm ngon và độc đáo cho nhiều món ăn. không chỉ vậy, hạt dổi còn có nhiều lợi ích sức khỏe, từ hỗ trợ tiêu hóa đến giảm đau nhức xương khớp. Hy vọng rằng với những thông tin trên, bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về cách sử dụng và công dụng của hạt dổi trong ẩm thực.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm nhiều loại đặc sản Tây Bắc khác tại đây: https://thucphamkho.vn/dac-san-tay-bac/